به گزارش آوای نشاط، خنده، تایید، تمجید، رد، تمسخر و... همه واکنش‌هایی است که این روزها خیلی از ما با انتشار تصاویر خود در چالش #AgeChallenge دریافت می‌کنیم. تصویری از خودمان را به یک نرم‌افزار موبایلی می‌سپاریم و چند لحظه بعد تصویری شاید شبیه به آن چیزی را که چندین سال باید منتظرش باشیم، می‌بینیم. نرم‌افزار فیس‌اپ این روزها لابه‌لای تمام اخبار مهم داخلی و بین‌المللی در قالب یک سرگرمی جذاب بخش قابل‌توجهی از اخبار و واکنش‌ها را به خود اختصاص داده است، به‌طوری که رسانه‌های معروف و مشهور بین‌المللی نظیر bbc چندین و چند خبر و تحلیل در فاصله زمانی اندک در همین دو، سه روز اخیر در ارتباط با این نرم‌افزار منتشر کرده‌اند. عکس‌العمل‌ها و موضع‌گیری‌هایی که کار را به جایی رساند تا توسعه‌دهندگان این نرم‌افزار به موضوع واکنش نشان بدهند. فیس‌اپ به‌عنوان یک نرم‌افزار موبایلی که جامعه گسترده‌ای را در تمام دنیا به خود مشغول کرده است، از دو منظر قابل‌تحلیل و بررسی است؛ یکی مساله جامعه‌شناختی و روانشناسانه، به خاطر اینکه به هرحال جمعیت بالایی را به خود مشغول کرده و چالش گسترده‌ای را به راه انداخته و از مردم عادی تا سلبریتی‌ها و چهره‌های شاخص سیاسی و... را درگیر خود کرده، یکی هم مربوط به موضوعات امنیتی است، به هرحال همان‌طور که مشخص است این نرم‌افزار با سازوکاری که دارد علاوه‌بر دسترسی به تصاویر موجود در تلفن‌همراه، قابلیت تشخیص و اعمال تغییر در چهره افراد را دارد و این یعنی یک دیتابیس بزرگ از تصاویر و اطلاعات کاربرانی که از آن استفاده می‌کنند؛ دیتابیسی که می‌تواند به هر طریق مورد استفاده، بهره‌برداری و گاهی سوءاستفاده توسعه‌دهندگان آن قرار گیرد.
مختصری درباره فیس‌اپ
فیس‌اپ یک نرم‌افزار رایگان برای دو سیستم‌عامل ios و آندروید است که هم در اپ‌استور اپل و هم در گوگل‌پلی به راحتی قابل‌دسترسی است. این نرم‌افزار همان‌طور که در تعریف و توضیح مشخصات آن آمده است با استفاده از فناوری هوش مصنوعی و به کارگیری چند فیلتر و ابزار دیگر، تلاش می‌کند چندین و چند چهره در حالات مختلف را با تصویر شما بسازد. ساخت چهره شما در دوران کودکی، میانسالی، پیری و تغییر جنسیت به مرد یا زن، از ویژگی‌های این نرم‌افزار است. این نرم‌افزار البته برنامه جدیدی نیست و اولین‌بار در سال 2017 رونمایی و عرضه شد، اما آن ایام به دلایل مختلفی ازجمله کاستی‌های موجود در نرم‌افزار و عدم‌دقت و کیفیت فعلی با استقبال مواجه نشد و تعداد اندکی از کاربران برای سرگرمی از آن استفاده کردند و به سرعت فراموش شد. در ابتدای توضیحات به رایگان بودن این نرم‌افزار اشاره کردیم اما باید این نکته را هم ذکر کنیم که نسخه رایگان آن، فیلترهای محدودی را در اختیار شما قرار می‌دهد، البته این محدودیت به قدری نیست که نتوانید چهره خود را در کودکی، میانسالی و پیری ببینید و حتی جنسیت و رنگ موی خود را عوض کنید و لبخند بزنید و شکل دهان خود را تغییر دهید. نکته قابل‌تامل در ارتباط با نرم‌افزار فیس‌اپ که این روزها مورد توجه بسیاری از فعالان حوزه نرم‌افزارها و رسانه‌ها قرار گرفته است، تیم سازنده و البته ملیت سازندگان این نرم‌افزار پرطرفدار است. طبق اطلاعات موجود، این نرم‌افزار توسط یک تیم کوچک در سن‌پترزبورگ روسیه ساخته شده است. یاروسلاو گونچاروف، بنیانگذار این نرم‌افزار در ارتباط با آن می‌گوید: «ما فناوری جدیدی را توسعه دادیم تا با استفاده از شبکه‌های عصبی بتواند چهره افراد را دستکاری کند، در حالی که هنوز قابلیت فتورئالیستی آن حفظ شده است.» او همچنین وجه‌تمایز فیس‌اپ با سایر نرمافزارهای مشابه را این می‌داند که این فناوری و نرم‌افزار آن سعی در تغییر چهره دارد اما نمی‌خواهد خروجی فانتزی یا خیالی از چهره افراد بسازد، بلکه ویژگی‌های اصلی و واقعی چهره افراد باقی می‌ماند. در ارتباط با درک فراگیری و استقبال از این نرم‌افزار هم به جای تعاریف کیفی بهتر است به آمار جالب‌توجه و فوق‌العاده این نرم‌افزار در گوگل‌پلی و اپ‌استور اشاره کنیم. به ادعای رسانه‌ها فیس‌اپ در کمتر از دو سال از زمان انتشار برای سیستم‌عامل اندروید، اکنون با بیش از 100میلیون دانلود توانسته عنوان دومین اپلیکیشن محبوب گوگل‌پلی را دریافت کند. این نرم‌افزار در اپ‌استور نیز با گرفتن امتیاز 7/4 از بیش از 250هزار کاربر در رتبه اول اپلیکیشن‌های مرتبط با عکس و ویدئو است.
چالش امنیت در برابر جذابیت
همان‌طور که بالا توضیح دادیم و براساس آمار و اطلاعات شگفت‌انگیزی که وجود دارد، نرم‌افزار فیس‌اپ به محبوبیت جهانی رسیده است و بسیاری از مردم در سراسر دنیا از آن استفاده می‌کنند و کنجکاوانه به چهره‌های خود در دوران پیری یا جوانی و جنسیت‌های دیگر نگاه می‌کنند. فیس‌اپ در کانون توجهات قرار گرفت تا واکنش‌های بسیاری نسبت به این نرم‌افزار هم از سوی رسانه‌ها و هم از سوی کارشناسان صورت بگیرد. به نقل از یکی از سایت‌های تخصصی در حوره نرم‌افزار، چند روز پیش ابتدا یک توسعه‌دهنده نرم‌افزار در توئیتی هشدار داد و مدعی شد فیس‌اپ می‌تواند بدون دریافت اجازه از کاربر، تمام عکس‌های موجود در گوشی را برای سرورهای خود ارسال کند. این فرد بعدتر نیز اعلام کرد با انتشار این توئیت می‌خواسته خطر دسترسی اپلیکیشن فیس‌اپ به عکس‌های موجود در گوشی را اطلاع‌رسانی کند.
Elliot Alderson یکی از محققان امنیت سایبری هم در ارتباط با امنیت این نرم‌افزار در فضای مجازی مدعی شد طبق بررسی‌هایی که بعد از نصب و استفاده از فیس‌اپ انجام داده است، اپلیکیشن FaceApp تنها عکس‌های موردنظر کاربر را به سرور خود می‌فرستد. او در ارتباط با جانمایی سرورها هم می‌گوید علی‌رغم وجود مقر اصلی شرکت سازنده فیس‌اپ در سن‌پترزبورگ روسیه و احتمال دسترسی آنها به اطلاعات کاربران، سرورها در روسیه قرار ندارند بلکه در آمریکا هستند. براساس این بررسی‌ها، این اپلیکیشن از دیتا‌سنترهای آمازون در آمریکا استفاده می‌کنند. همان‌طور که مشخص شد، سطح دسترسی به اسناد و تصاویر موجود در تلفن همراه کاربران و انتقال یا عدم‌انتقال این اطلاعات به سرورهای شرکت سازنده فیس‌اپ اصلی‌ترین مساله‌ای است که طی چند روز گذشته و بعد از داغ شدن بازار استفاده از این نرم‌افزار مورد توجه و بررسی بوده است. به هرحال برای تماشای آینده و گذشته و تغییر جنسیت خود، نیاز داریم تا مستقیم عکسی از خودمان بگیریم و در اختیار نرم‌افزار قرار دهیم یا عکسی را از گالری تصاویر خود انتخاب کنیم و آن را وارد نرم‌افزار کنیم، در هر دو حالت نرم‌افزار مجوز دسترسی به تصاویر را از ما طلب می‌کند و اینکه بتواند به تصاویر موجود در تلفن همراه ما احاطه داشته باشد، مساله‌ای دور از ذهن و عجیب نیست. حتی در زمان دریافت مجوز یا استفاده از برنامه فیس‌اپ این را هم ذکر می‌کند که ممکن است عکس و برخی مشخصات یا اطلاعات کاربران با دیگر شرکت‌های زیرمجموعه همین گروه به اشتراک گذاشته شود.
تاریک و روشن استفاده از نرم‌افزار فیس‌اپ
در ادامه مساله حفظ امنیت کاربران، ادعاها و اظهارنظرها فقط محدود به آنچه گفته شد نبود، هرچند شاکله تمامی موارد حول همان مساله دسترسی و بهره‌برداری‌های آتی از تصاویر و اطلاعات موجود از کاربران بوده است اما اظهارات و واکنش‌ها، نوع و رسانه‌هایی که بیشترین کنش را در این مساله داشتند هم مساله قابل‌توجهی است.
یکی از رسانه‌های داخلی به نقل از دیلی‌میل نوشت: «به تازگی اپلیکیشن «فیس‌اپ»(FaceApp) طرفداران زیادی یافته است. این اپلیکیشن از افراد عکس می‌گیرد و تصویر آنها را در 50 سال بعد نشان می‌دهد. اما اکنون کارشناسان هشدار داده‌اند احتمالا این اپلیکیشن اطلاعات کاربران را در اختیار توسعه‌دهندگان روسی خود قرار می‌دهد. این اپلیکیشن در سال 2017 ابداع شد که با قرار دادن فیلتری روی صورت فرد آن را پیرتر می‌کند.»
به گفته کارشناسان، اپلیکیشن مذکور به‌طور کامل و دائمی به عکس‌های فرد دسترسی می‌یابد که این امر نگرانی‌های امنیتی را ایجاد کرده است. در اصل نگرانی کارشناسان مربوط به قابلیت این اپلیکیشن است که می‌تواند بدون اجازه کاربر به عکس‌های بخش Camera roll دسترسی یابد و آنها را ذخیره و استفاده کند. این سرویس رایگان با استفاده از هوش مصنوعی تصویر موجود در گالری عکس‌های کاربر را ادیت و آن را پیرتر می‌کند.
این خبر یک روز پس از انتشار با واکنش شرکت سازنده فیس‌اپ همراه بود و دیلی‌میل دوباره خبر داد که: «پس از آنکه کارشناسان امنیت سایبری درباره اپلیکیشن «فیس‌اپ» هشدار دادند، توسعه‌دهندگان آن نیز به نگرانی‌های امنیتی اشاره کردند.» به گفته آنان دلیل اصلی ذخیره کردن تصاویر آپلود شدن در سرویس ابر مربوط به اپلیکیشن برای بهبود عملکرد و ترافیک است.
به نوشته بیانیه این توسعه‌دهندگان، اگرچه تیم مرکزی تحقیق و توسعه (R&D) اپلیکیشن در روسیه قرار دارد اما اطلاعات کاربران به روسیه منتقل نمی‌شود.
سخنگوی شرکت امنیت سایبری «چک‌پوینت» نیز در این باره گفت: «دلیل محبوبیت این اپلیکیشن ارائه ویژگی جدید برای پیر کردن افراد است. این امر سبب شد اپلیکیشن به سرعت محبوب شود و نگرانی‌هایی درباره شیوه استفاده از اطلاعات کاربران به وجود آورد. ما اپلیکیشن را بررسی کردیم و به نظر نمی‌رسد از اطلاعات کاربران به شیوه‌ای غیرمعمول سوءاستفاده کند. همچنین به نظر نمی‌رسد این اپلیکیشن به Camera Roll کاربر دسترسی داشته باشد.»
چاک شومر، رهبر حزب دموکرات در مجلس سنای آمریکا، در توئیتی نسبت به استفاده گسترده از فیس‌اپ واکنش نشان داده است و از پلیس فدرال آمریکا، اف‌بی‌آی خواسته درباره این اپلیکیشن تحقیق کند. او در نامه‌ای که در توئیتر خود منتشر کرده است از این مساله که به این شکل اطلاعات شخصی شهروندان آمریکا به دست «قدرت خارجی متخاصم» می‌افتد، عمیقا ابراز نگرانی کرده است.
BBC هم دو، سه روزی است پس از فراگیر شدن استفاده از فیس‌اپ موضوعات مختلفی را در ارتباط با آن منتشر می‌کند. در مقاله‌ای که در این باره در این رسانه منتشر شده است، نگارنده به اطلاعات موجود در قسمت «سیاست‌های حریم خصوصی» و «شرایط استفاده» این نرم‌افزار اشاره می‌کند و می‌نویسد: «کاربر این اپلیکیشن نه‌تنها به این شرکت اجازه استفاده تجاری از تصویر، نام، صدا، شباهت و هویت را می‌دهد بلکه این حق را از خود نیز سلب می‌کند که در آینده نظرش عوض شود. بنابراین تا اینجای کار شما اطلاعات هویتی خود را به صورت رایگان و گسترده در اختیار این شرکت قرار دادید بدون آنکه بدانید به چه شکلی از آنها استفاده خواهد شد.»
مضاف بر این در یکی از اخبار منتشرشده در فضای مجازی هم در ارتباط با فیس‌اپ نوشته شده بود که: «فیس‌اپ بعد از دو سال دوباره وایرال شده این‌بار به خاطر فیلتر تبدیل چهره فعلی شما به چهره شما در پیری با استفاده از هوش مصنوعی! ولی آیا می‌د‌انستید طبق شرایط استفاده از سرویس (ToS) این اپ وقتی عکس‌تان را در FaceApp اپلود می‌کنید، به شرکت سازنده این اپ مجوز این را می‌دهید که با عکس‌تان هر استفاده تجاری که بخواهد بکند؟! بنابراین اگر عکس‌تان را در بنر آنلاین تبلیغاتی دیدید یا متوجه شدید عکس‌هایی که توسط سیستم‌های ساخت صورت‌های فیک ساخته شدند، ته‌چهره‌ای شبیه شما دارند، زیاد تعجب نکنید. حتی به نقل از CNN، کمیته حزب دموکرات به کارکنانش هشدار داده به خاطر ریسک‌هایی که فیس‌اپ دارد، از این اپ استفاده نکنند.
و بسیار موارد دیگر در ارتباط با این نرم‌افزار که این روزها جمع کثیری از مردم نقاط مختلف دنیا را به خود مشغول کرده است. هم در تایید آن سخن گفته شده و هم در رد آن از نظر عدم‌رعایت مسائل امنیتی.
اهمیت اینترنت ملی در چنین شرایطی آشکار می‌شود
مساله‌ای که بسیاری از توسعه‌دهندگان و کارشناسان فضای نرم‌افزاری و سایبری به آن اشاره دارند، قیاس دسترسی‌های فیس‌اپ به اطلاعات موجود در تلفن همراه با سایر نرم‌افزارهاست. به اعتقاد آنها با یک بررسی ساده مشخص می‌شود بسیاری از نرمافزارهای موجود در تلفن همراه هنگام نصب و استفاده از آنها همان مجوزها و دسترسی‌هایی را طلب می‌کنند که فیس‌اپ برای اجرا و خروجی می‌خواهد. اینکه از آنها استفاده کنیم و این مجوز را به آن دهیم، به ما بستگی دارد و اطلاعی که از این موضوعات داریم یا خیر. اینستاگرام، نرمافزارهای تحت‌کنترل گوگل و فیس‌بوک و... بخش‌هایی دارند که امکاناتی شبیه فیس‌اپ را در اختیار می‌گذارند وگسترده‌تر از آن دسترسی‌هایی شبیه و حتی بیشتر از فیس‌اپ هم دارند، آیا تا به حال با این وصف کسی درباره آنها هشدار داده است؟
یک استاد دانشگاه و فعال در حوزه IT گفت: «به صورت کلی آسیب‌پذیری‌های برنامه‌های تلفن همراه یکسان است و هر برنامه صرف‌نظر از عملکردش می‌تواند به اطلاعات موجود در تلفن همراه دسترسی داشته باشد. تفاوتی هم نمی‌کند این نرم‌افزار چه نرم‌افزاری باشد و جمع‌آوری اطلاعات از طریق اپلیکیشن‌ها در مورد اکثر آنها صدق می‌کند. تنها نکته‌ای که در ارتباط با فیس‌اپ باید گفت اینکه این نرم‌افزار یک دیتابیس عظیم از عکس و تصاویر انسان‌های مختلف در نقاط مختلف دنیا ایجاد می‌کند که این تصاویر در جای دیگری از دنیا نیست و این می‌تواند بسیار کاربردی باشد و مورد استفاده قرار گیرد.»
سلمان رحمانی، کارشناس IT ابعاد متناظر با مسائل مربوط به نرمافزارهای موبایلی را تشریح کرد و گفت: «به‌طور کلی در ارتباط با نرم‌افزارهایی که روی تلفن‌های همراه یا به صورت کلی گجت‌های همراه استفاده می‌شوند، مثل تبلت‌ها و... یک مساله کلی وجود دارد، آن هم اینکه این نرم‌افزارها برای فعالیت نیاز به اجازه کاربر دارند، یعنی تا کاربر مجوز فعالیت را ندهد نرم‌افزار در گوشی تلفن همراه راه‌اندازی نخواهد شد. این نشان‌دهنده اهمیت حق دسترسی است که در همه جای دنیا رعایت می‌شود. به‌طور کلی نرم‌افزارها به سخت‌افزارها و سایر منابع تلفن همراه یا گجت شما دسترسی دارند و ذاتا این اتفاق بدی نیست و گاهی حتی ضروری است. فرض کنید شما بخواهید قبض خدماتی را پرداخت کنید و آن وقت نیاز است که دستگاه شما بارکد روی قبض را بخواند، آن وقت دستگاه از شما درخواست دسترسی به دوربین می‌کند و کار شما انجام می‌شود. پس نمی‌شود این قابلیت دسترسی را نفی کرد و آن را بالذات چیز بدی دانست.
اما اگر قرار باشد محوریت بررسی را روی نرم‌افزاری مثل فیس‌اپ و نرمافزارهای مشابه آن قرار دهیم، چند نکته را باید رعایت کنیم. ابتدا اینکه زمانی که چنین نرم‌افزاری را نصب می‌کنید باید بدانید این نرم‌افزار به چه میزان و سطحی از شما دسترسی مطالبه می‌کند و به چه بخش‌هایی از تلفن همراه شما دسترسی دارد. طبیعتا نرم‌افزاری که روی عکس کاری انجام می‌دهد به بخش‌هایی از تلفن همراه شما مثل دوربین و گالری شما دسترسی دارد که تا اینجا طبیعی است اما اگر بخش عمده‌ای از کاربری این نرم‌افزار به صورت آنلاین انجام می‌شود که اصطلاحا به آن پردازش ابری گفته می‌شود (یعنی فعالیت پردازش تصویر نه روی تلفن همراه شما بلکه روی سرور انجام می‌شود) مساله حساس می‌شود؛ چراکه برای پردازش اطلاعات ورودی و دریافت خروجی توسط کاربر، اطلاعات به سرورهایی منتقل می‌شود که در داخل کشور نیست و علاوه‌بر آن ذیل هیچ سازوکار نظارتی خاصی هم قرار ندارند.
ما اطلاعی نداریم که وقتی این اطلاعات به سمت سرور فرستاده می‌شود چه اتفاقی برای آنها می‌افتد. ما در تلفن همراه دیتاهای بسیاری داریم که به محض اینکه مجوز دسترسی به آن را به نرم‌افزارها می‌دهیم، این اطلاعات از دستگاه ما به سمت سرورهایی که در ایران نیستند، منتقل می‌شوند. برای همین است که برخی کشورها دسترسی به برخی سرویس‌ها را قطع می‌کنند. دلیل اصلی هم این است که آنها می‌دانند اگر این دسترسی برقرار شود، هر اتفاقی ممکن است بیفتد. اخباری در این رابطه هم وجود دارد که اخیرا برخی از آنها را حتما شنیده‌اید، ماجرای بین آمریکا و شرکت هوآوی و... در راستای همین مساله حراست از اطلاعات کاربران است. متاسفانه در کشور ما وضعیت به این شکل نیست و این مراقبت‌ها کمتر رعایت می‌شود. ما عادت کردیم برای همه امور به سرورهای خارج از کشور متصل شویم. تا همین حالا که با هم حرف می‌زنیم سرویس اینترنت ملی یا همان اینترانت تکلیفش مشخص نیست. راه‌اندازی اینترنت ملی در این شرایط اهمیت خودش را بیشتر نشان می‌دهد. ترجیح مسئولان و سیاستگذاران باید این باشد که ما هم مثل خیلی دیگر از کشورها الزامی بر انجام عملیات‌های اینچنینی در داخل کشور داشته باشیم. چند سال پیش در آلمان بخشی از مجموعه اداری کشور سیستم‌عامل ویندوز را کنار گذاشتند و به سمت سیستم‌عامل لینوکس رفتند تا وابسته به سیستم‌عامل خاصی نباشند و قبل از وقوع مشکل آمادگی داشته باشند. پس مساله حفظ امنیت اطلاعات کاربران بسیار مهم است. راهکار مراقبتی هم این است که سعی کنیم نرم‌افزارها را از استورهای رسمی تهیه کنیم. سعی کنیم از نرم‌افزارهایی استفاده کنیم که اکثر قابلیت‌هایشان به صورت آفلاین باشد و نیازی به کنش‌های آنلاین نباشد. این مساله احتمال سوءاستفاده از دیتاها و داده‌های شما را کاهش می‌دهد. مضاف بر این باید سعی کنیم از توانمندی‌های داخلی استفاده کنیم، نرمافزارهای اینچنینی که قابلیت سرگرمی دارند، پیچیدگی تولید خاصی ندارند و می‌شود در داخل کشور هم تولید کرد. تا وقتی ما توان داخلی خودمان را تقویت نکنیم و اهتمامی جهت حراست از اطلاعات مردم نداشته باشیم، منع کردن مردم از استفاده کردن از این نرم‌افزارها راه به جایی نخواهند برد.»
چه خبر از لایحه صیانت از داده‌های شخصی؟
تمام آنچه تا به اینجا در ارتباط با فیس‌اپ و سایر نرمافزارهای موجود در تلفن همراه و سایر گجت‌ها گفته شد را می‌توان ذیل کلید‌واژه‌ای تحت‌عنوان حفظ حریم شخصی کاربران دسته‌بندی کرد. مساله‌ای که گویا توجه زیادی به آن نمی‌شود و همین کم‌توجهی باعث می‌شود عاقبت تلخی در انتظار بسیاری از کاربران در بهره‌برداری از برخی نرم‌افزارها باشد. مساله جدی‌تری در حفظ حریم شخصی کاربران وجود دارد که نمود آن را در نرم‌افزار فیس‌اپ نیز شاهد هستیم، خصوصا آنجایی که دیگران می‌توانند به راحتی تصویر شما را به نرم‌افزار بدهند و از آن خروجی‌های مختلفی بگیرند، خلأ قانونی در این حوزه مشهود است. ضمن توجه به چنین نرم‌افزارها و گرایش‌های گسترده در فضای مجازی و به تبع آن طرح شدن مسائل امنیتی حضور در فضای مجازی و نرمافزارهای موبایلی و... بد نیست به مسائل قانونی خصوصا در حفظ حریم شخصی کاربران اشاره کنیم؛ مساله‌ای که مدت‌هاست از آن رنج می‌بریم و به گفته دبیر شورای عالی فضای مجازی در اسفند 96 ایران جزء کم‌قانون‌ترین کشورها در عرصه فضای مجازی است.
لایحه صیانت از داده‌های شخصی یکی از لوایحی است که در صورت تصویب می‌تواند در مورد نقض حریم شخصی کاربران راهگشا باشد. این لایحه مدت‌هاست در راهروهای مجلس و هیات دولت خاک می‌خورد. با این تفاسیر در آخرین اظهارات در ارتباط با این لایحه محمدجعفر نعناکار، مدیرکل حقوقی سازمان فناوری اطلاعات گفت: «به پیشنهاد وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات سال گذشته پیش‌نویس لایحه صیانت از داده‌های شخصی تدوین و سپس به کمیسیون فرعی حوزه دولت الکترونیک ریاست‌جمهوری ارجاع شد تا نهادهای مربوطه این لایحه پیش‌نویش صیانت از داده‌های شخصی را بررسی کنند که تقریبا اوایل سال جاری نسخه نهایی آن آماده و اکنون این نسخه به کمیسیون اصلی حوزه دولت الکترونیک ارسال شده تا در هیات‌وزیران تصویب شود. این لایحه می‌تواند به قانون مترقی تبدیل شود که هم‌اکنون در اتحادیه اروپا در حال اجراست. اجرایی شدن آن در ایران حتی می‌تواند قانون آی‌تی کشور را چند پله ارتقا بخشد، چراکه این لایحه همگام با نظرات و کنش‌های بین‌المللی است. اگر کارهای مربوط به تصویب این لایحه هرچه زودتر انجام شود، می‌توان اقدامات تامینی را در نظر گرفت تا دیگر شاهد بروز نشت اطلاعات کاربران نباشیم.» وی در ارتباط با اینکه آیا پیش از این قانونی در زمینه صیانت از داده‌های شخصی وجود نداشت، گفت: «قوانین و مجازات‌هایی به‌صورت متفرقه برای سوءاستفاده از داده‌های شخصی کاربران وجود دارد و در این میان اگر به شهروندان و کاربران زیادی در زمینه لورفتن داده‌های شخصی آنها آسیبی وارد شود مدعی‌العموم و دادستانی ورود می‌کنند. حتی اگر شاکی خصوصی نیز وجود داشت دستگاه قضایی به آن در چارچوب قوانین موجود رسیدگی می‌کند. پرونده‌هایی نیز در این زمینه تشکیل و رسیدگی شده است. اما بحث اصلی این است که قوانین منسجم و متمرکزی وجود نداشت.»
به هرحال انتظار می‌رود به جای اینکه وزیر ارتباطات تصویر دوران پیری خود را در اینستاگرامش آپلود کند و با کامنت‌گذاران محفل شرح و بررسی چین و چروک صورت و آینده وزیر جوان دولت را برگزار کنند، به همراه مجموعه وزارتخانه و دولت، هرچه سریع‌تر لایحه صیانت از داده‌های شخصی را به سرانجام برسانند؛ چراکه همان‌طور که از ابتدای گزارش گفته شد، این مساله و مسائلی شبیه به آن فقط یک سرگرمی نیست و مولفه‌های گوناگون اجتماعی و... دارد و نباید نسبت به آن ساده‌انگارانه رفتار کرد.
منبع: فرهیختگان
انتهای پیام/
