به گزارش آوای نشاط، در ابتدای نشست علمی " کرونا و نهضت جهانی توبه و بازگشت" به عنوان یکی از سلسله نشست‌های"کرونا و زندگی مؤمنانه" که جمعه‌شب در هفتمین شب از ماه مبارک رمضان به‌صورت مجازی و به همت پردیس فارابی دانشگاه تهران و جهاد دانشگاهی واحد استان قم برگزار شد، حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر محمدجواد حیدری خراسانی، عضو هیئت‌علمی دانشگاه قم گفت: توبه به‌عنوان نهضت جهانی بازگشت به‌سوی خداست. باید با توبه از شرک‌ها، جهل‌ها و رذایل اخلاقی، خصومت‌ها، خشونت‌ها، اوهام، خیالات، بدی و زشتی‌ها به سمت توحید، مهربانی، فضائل ربانی و به دست آوردن مکارم اخلاقی برویم که رسول گرامی اسلام و تمام انبیا و اولیای الهی برای ایجاد فضائل و شخصیت ربانی در جامعه و خانواده و نهاد جان ما قربانی بشریت شدند.
وی با اشاره به اینکه کرونا جهل بشر و خصومت‌ها و خشونت‌ها و بی‌مهری و کم‌لطفی‌های بشر را هویدا کرد، ادامه داد: توبه در عرصه دولت‌ها، حاکمیت‌ها و انسان‌هایی که مسئول هستند نیاز به مدیریت دارد و مدال افتخار این مدیریت باید به دست روحانیت و حوزه‌های علمیه بیفتد و پرچم‌داری کنند چون رسالت معنوی و تحول بنیادین به دست نهاد علم یعنی حوزه و دانشگاه است.
استاد دانشگاه با تأکید بر اینکه توبه در نهضت جهانی از فرد و از جان و نهاد انسان شروع می‌شود، تصریح کرد: «من عرف نفسه فقد عرف ربّه» انسان را از غرور و انحطاط‌های اخلاقی و اسارت و تعلقات و حب دنیا نجات می‌دهد و آدمی را موحد و اهل فضیلت می‌کند؛ موحد به جایی می‌رسد که وجودش اثربخش است و توبه این حقایق را در وجود انسان ایجاد می‌کند.
حیدری خراسانی یادآور کرد: مربیان و مراکز علمی و اساتید اگر در اسارت و ترس از دیگران بمانند و دربند نام‌ها و شهرت‌ها هستند در توحید مشکل دارند و راه اصلی نجات همان توبه از شرک به سمت‌وسوی توحید است تا کلام ما اثربخش شود، اگر توبه نکنیم نمی‌توانیم نور توحید را در جامعه و در کلاس‌های درس جاری کنیم.
وی تصریح کرد: انسان با توبه حقیقی و بازگشت به سمت خدا، ارتقا فضائل اخلاقی، تقویت معلومات و در واقع به کار بستن آنچه را می‌داند، حقایق و اسرار برایش روشن و با جان جهان هستی و حقیقت توحید مرتبط می‌شود.
عضو هیئت‌علمی دانشگاه قم عنوان با اشاره به اینکه کرونا با مأموریت از ناحیه خدا انسان را متوجه جهل و غرور خودکرده و با توبه محبوب و معشوق خدا می‌شویم، تصریح کرد: اگر امروز جامعه ما دچار افسردگی‌ها، فرسودگی‌ها و ظلمت است و فساد در دولت‌ها و حاکمیت جهانی دیده می‌شود به دلیل این است که توبه در این نهضت جهانی به‌خوبی مدیریت نشده است.
وی ابراز کرد: رهبران جهانی باید پرچم‌دار صلح، نوع‌دوستی، مهربانی، پذیرش تمام خطاکاران و افراد منحرف از مسیر الهی را توجیه و تبیین کند تا زمانی که نفس می‌کشید راه توبه و پشیمانی باز است و همان‌طور که در روایات آمده با توبه رذایل اخلاقی ما تبدیل به نیکی‌ها و حسنات می‌شود.
حیدری خراسانی با اشاره به اینکه گاهی سؤال می‌شود این‌همه استاد، عالم، فعالیت‌های فرهنگی و آثار علمی در سطح جهان خروجی و نتیجه را باید کجا دید؟ در پاسخ می‌گویم اگر می‌خواهیم خروجی ببینیم باید حقیقت توبه و ندامت از شرک و ظلمت را دریابیم، اضافه کرد: در روایتی از پیامبر اکرم(ص) در جامع السعادات می‌خوانیم که توبه‌کننده دوست خداست و کسی که از گناه توبه کرده مثل کسی است که گناه نکرده است».
عضو هیئت‌علمی دانشگاه قم با اشاره به اینکه توبه یکی از مطهرات است و انسان را پاک می‌کند و موانع سیر و سلوک را از بین می‌برد، گفت: نهضت جهانی توبه با توجه به این روزهای کرونایی بحث گسترده‌ای است.
وی ادامه داد: اندیشمندان و محققان معارف اسلامی گناهان را به دو دسته کبیره و صغیرِه تقسیم کرده و در شمارش گناهان کبیره اختلاف فراوانی است و مرحوم شیخ بهایی این بحث را مطرح کرده‌اند؛ برخی از علما گفته‌اند کبیره گناهی است که در قرآن به آن وعده عذاب داده‌شده و برخی گفته‌اند کبائر گناهانی است که شرعاً حدی برای آن معین‌شده و برخی گفته‌اند گناهان صغیره و کبیره نداریم و همه گناهان کبیره است چون اعلام موضع‌گیری، طغیان، سرکشی و مخالفت با حضرت حق است، البته نباید از رحمت الهی مأیوس باشیم.
استاد حوزه و دانشگاه بیان کرد: علامه طبرسی در تفسیر مجمع‌البیان این قول را اختیار کرده‌است که تعبیر به گناه صغیره و کبیره یک امر نسبی و اضافی می‌دانند؛ مثلاً نگاه به نامحرم یا رفتن به خلوت‌های مجازی را نسبت به زنا صغیره است ولی خودش یک گناه کبیره است.
حیدری خراسانی عنوان کرد: علما غفلت را به توبه ملحق کرده‌اند و ضد غفلت را مراقبت از اعمال و محاسبه نفس معرفی کرده‌اند که انسان باید همه روزه حساب رفتار و گفتارش را داشته باشد؛ انسان در این بلاها و دشواری‌ها باید به خداوند پناه ببرد و به ناظر بودن و حاضر بودن خدا توجه داشته باشد.
عضو هیئت‌علمی دانشگاه قم با اشاره به اینکه انسان باید به وظیفه خود آبادانی زمین، ایجاد پیشرفت، حفاظت از زمین و محیط‌زیست عمل کند، اظهار کرد: اگر انسان به اسراف، تخریب طبیعت و از بین بردن نعمت‌های الهی پرداخت گرفتار اسراف شده و در قبضه شیطان قرار می‌گیرد و در قرآن آمده اسراف‌کاران برادران شیطان هستند.
وی گفت: در قرآن داستان قوم نوح، قوم عاد و لوط آمده که بر اثر اصرار به گناه و تجاوز از چارچوب‌های الهی دچار تنبیه الهی و خشم طبیعت شدند و هرکدام به طریقی نابود شدند؛ هلاکت اقوام و ملل و انحلال تمدن‌های بشری در طول تاریخ به علت ظلم و ستمگری در آثار گذشتگان مرتب جاری شده ولی با توجیه طبیعی و تجربی و نه با توجیه متافیزیکی به این مسائل پرداخته‌شده است.
حیدری خراسانی ابراز کرد: رابطه طبیعت با علل الهی رابطه تولیدی است یعنی قرآن هلاکت اقوام ظالم را مجازات الهی مبتنی بر اراده الهی معرفی کرده است؛ می‌توان نظر قرآن کریم را این‌طور برداشت کرد که خندداو انسان را از خاک بر روی زمین خلق کرد و از او خواسته به آبادانی بپردازد و انسان دین‌دار کاری غیر از این نمی‌کند.
عضو هیئت‌علمی دانشگاه قم با اشاره به اینکه از منظر احادیث خشم طبیعت مترادف با خشم خداوند متعال در برابر رفتار و اعمال انسان‌هاست، بیان کرد: در روایات هم آمده ریشه تمام دردهای ما شکستن حد و حدود الهی و چارچوب‌های الهی است و درمان هم استغفار و توبه و بازگشت به فطرت توحیدی الهی است.
استاد دانشگاه تصریح کرد: ویروس کرونا جهل بشر و خلق‌وخوی فرعونی بشر را به رخ می‌کشاند و بالاترین درس این شرایط توبه و اظهار پشیمانی نسبت به گناهان است؛ چنانچه دیدیم در جهان یک تحول اساسی و بنیادین نسبت به پناهندگی حضرت حق ایجاد شد و حتی لائیک‌ها دست نیایش به سمت خدا بلند کردند.
وی افزود: فراموش کردن حضرت حق، طغیان و سرکشی در برابر خدا از طرف انسان و سرپیچی از احکام الهی در کل نظام هستی، طبیعت و ماورای طبیعت اثرگذار است.
حیدری خراسانی عنوان کرد: طبیعت به‌عنوان بخشی از جلوه و تجلی خداوند در حق انسان‌های دین‌دار و مؤمن برکات و رحمت نشان می‌دهد، اما همین طبیعت در برابر انسان‌های خطاکار و مغرور در واقع به‌گونه‌ای دیگر عمل کرده و گاهی انتقام هم می‌گیرد و این مطلب در قرآن و روایات به تواتر آمده است.
عضو هیئت‌علمی دانشگاه قم در بخش دیگری از سخنانش با طرح این سؤال که رابطه رفتار و اعمال انسان با حوادث طبیعی و آموزه‌های اسلامی چیست؟ گفت: آموزه‌های اسلامی پیوند بین انسان و طبیعت را در رستگاری، نجات و به همان نسبت در فساد و نابودی با پرستش حضرت حق و فراموش کردن حضرت حق مرتبط می‌داند؛ در قرآن کریم و روایات در حد تواتر به این مسئله توجه شده که گناهان نه‌تنها در ملکوت نظام هستی اثرگذار است بلکه در طبیعت باعث نزول بلا و حتی زوال نعمت‌های طبیعی می‌شود و از آن‌طرف بندگی، پاکی، مراقبت و صالح بودن طبیعت را شکوفا می‌کند.
وی اضافه کرد: اندیشمندان اسلامی و حکیمان دینی مانند شیخ‌الرئیس ابوعلی سینا ارتباط حوادث طبیعی با امور ماورای طبیعی و امور الهی را امر موجه و حق دانسته و آن را معلول علل خفیه و نامرئی می‌دانند و کسانی که منکر علیت الهی هستند از دیدگاه ایشان فیلسوف نمایان نامیده شده‌اند.
حیدری خراسانی یادآور کرد: آنچه در آسمان‌ها رخ می‌دهد متأثر از امور زمینی است و شاهد بوده‌ایم بر اثر دعای صاحبان دعا، ارباب راز و نیاز و توبه و بازگشت باران نازل‌شده یا بر اثر نفرین آن‌ها بلایا چون زلزله و خسوف و امثال این‌ها پدید آمده است؛ برای ما یقین حاصل می‌شود که مبادی سماوی و دسته‌ای از ملائکه الهی براثر شنیدن دعای امامان و پیامبران و یا دعا و توبه افراد به آن‌ها توجه نموده و تحت تأثیر این نفوس عالیه قرار می‌گیرند همان‌طوری که بسیاری از آیات قرآن بر آن دلالت صریح دارند.
انتهای پیام
