به گزارش آوای نشاط، آنوسمی (anosmia) یا کربویی می‌تواند دلایل متفاوتی داشته باشد، مانند: عفونت‌ها، انسداد یا آسیب دیدن بینی و یا آسیب به مغز و سیستم عصبی. این از دست دادن حس بویایی ممکن است موقت باشد، مانند برخی از عفونت‌ها، یا دائمی.
علاوه بر این، تحریک غشاهای مخاطی بینی به دلیل استعمال دخانیات، استنشاق آلاینده‌ها یا سموم و یا به دلیل عفونت‌ها می‌تواند بر توانایی درک بوها تأثیر بگذارد. آن مقدار از کاهش حس بویایی که به دلیل افزایش سن و پیری رخ می‌دهد، طبیعی است. بعضی اوقات، سرماخوردگی، عفونت سینوسی یا آنفلوانزا می‌تواند منجر به کاهش توانایی درک بو شود. علاوه بر این‌ها، آلوده شدن به ویروس کووید 19 (SARS-CoV-2) نیز اخیراً گزارش شده است که باعث از بین رفتن حس بویایی می‌شود. در ادامه به عواملی که باعث از بین رفتن حس بویایی می‌شوند و ارتباط آن با بیماری ناشی از ویروس کرونای جدید بیشتر می‌پردازیم.
علل از بین رفتن حس بویایی (کربویی)
. افزایش سن
. رینیت آلرژیک (آلرژی فصلی یا تب یونجه)
. بیماری آلزایمر
. تومور مغزی
. برخی داروها
. قرار گرفتن در معرض سموم یا مواد شیمیایی
. کوکائین
. سرماخوردگی‌ها
. کربویی مادرزادی
. ضربه مغزی
. کم‌کاری تیروئید
. آنفلوانزا
. الکلی بودن
. بیماری ام‌اس
. پولیپ بینی
. کمبودهای تغذیه‌ای (کمبود روی، ویتامین A و B12)
. بیماری پارکینسون
. دیابت کنترل نشده
. پرتودرمانی سر و گردن
. کووید 19
. عفونت‌های سینوسی
. سیگار کشیدن
. سکته مغزی
. جراحی‌های ناحیه سر و گردن
تغییراتی در سبک زندگی برای تقویت حس بویایی
- ترک سیگار
- افزایش فعالیت بدنی
- عدم استفاده از شوینده‌های دارای کلر
- داشتن یک رژیم غذایی متعادل و متنوع
- شستشو و تمیز نگه‌داشتن بینی
ارتباط از دست دادن حس بویایی با شدت بیماری کرونا
یک مطالعه‌ی جدید بر اساس داده‌های گذشته‌نگر نشان داد بیماران مبتلا به کووید 19 که عملکرد نرمال بویایی داشتند، بیماری سخت‌تری را تجربه کردند و احتمالاً در بیمارستان بستری شده و در ونتیلاتور قرار می‌گیرند. این یافته‌ها نشان می‌دهد بیمارانی که در عملکرد بویایی‌شان اختلالی را تجربه می‌کنند ممکن است دچار نوع خفیف این بیماری شوند.
علاوه بر این، داده‌ها تاکنون نشان می‌دهد که در درصد قابل‌توجهی از جمعیت آلوده به کووید 19، از بین رفتن حس بویایی می‌تواند تنها علامت و یا یکی از اولین علائم بیماری حتی قبل از سرفه و تب باشد.
آیا کاهش حس بویایی ناشی از کووید 19 برگشت‌پذیر است؟
برای درک بهتر چگونگی کاهش حس بویایی در بیماران مبتلا به COVID-19، دکتر هولبروک راینولوژیست و استاد گوش و حلق و بینی دانشکده پزشکی هاروارد با همکارانش مطالعه‌ای پیشنهاد داده‌اند که در آن تست‌هایی برای تشخیص کروناویروس و توانایی بویایی بیماران بیمارستان ماساچوست در بوستون انجام می‌شود. در این مطالعه بیماران به دو دسته تقسیم می‌شوند؛ بیمارانی که علائم برگشت بویایی را گزارش می‌دهند و بیمارانی که حس بویایی آن‌ها بعد از بهبودی از بیماری کرونا برنگشته است که این دسته‌ی دوم پیگیری می‌شوند تا اطلاعات ارزشمندی در این باره حاصل شود.
خوشبختانه، از دست دادن حس بویایی ناشی از عفونت لزوماً به معنای از بین رفتن دائمی آن نیست. اعتقاد بر این است که ویروس‌ها باعث ایجاد التهاب در نورون‌های حسی در بینی می‌شوند و بدین ترتیب اختلالی در توانایی سلول‌های عصبی در انتقال اطلاعات بو به مغز ایجاد می‌شود؛ اما برخلاف چشم و گوش، سلول‌های عصبی آسیب‌دیده در پیاز بویایی می‌توانند در طول زندگی ما بازسازی شوند.
هولبروک می‌گوید: "به همین دلیل است که اگر حس بویایی‌تان را از دست بدهید، اغلب می‌توانید آن را دوباره به دست بیاورید؛ اما ما نمی‌دانیم که جایگزینی یک نورون چقدر طول می‌کشد و این ممکن است یک یا دو سال، زمان ببرد. "
از دست دادن حس بویایی بعد از کووید 19 چه قدر طول می‌کشد؟
داده‌های اولیه منتشرشده از آکادمی گوش و حلق و بینی آمریکا نشان داد 27 درصد بیماران مبتلا به کووید 19 که حس بویایی‌شان را از دست داده‌اند، در طی حدود هفت روز بهبود یافته‌اند و اغلب آن‌ها هم در طی 10 روز خوب شدند.
متخصصان می‌گویند از بین رفتن حس بویایی و چشایی بعد از عفونت ویروسی می‌تواند طولانی شود و بین چند ماه تا دو سال یا بیشتر ادامه یابد. حتی ممکن است بعضی از افراد فقط بخشی از عملکرد بویایی‌شان برگردد، بعضی دیگر به طور کامل خوب شوند و بعضی هم اصلاً بهبود پیدا نکنند.
از بین رفتن حس بویایی ممکن است موجب یک ضرر عاطفی بزرگ شود. برخی افراد با این مشکل دچار افسردگی، اضطراب و انزوا می‌شوند. از دست دادن حس بویایی علاوه بر مشکلات عاطفی می‌تواند در زندگی افراد و سلامتی‌شان نیز خلل ایجاد کند؛ مثلا فرد متوجه نشت گاز، بوی سوختگی، بوی غذای فاسد و ... نشود و از این بابت برایش مشکلاتی پیش آید.
متخصصان می‌گویند کووید 19 آن‌قدری جدید است که محققان هنوز دقیقاً نمی‌دانند بیمارانی که در اثر این بیماری دچار آنوسمی شده‌اند چه زمانی می‌توانند حس بویایی‌شان را به دست آورند.
برای سرعت بخشیدن به بهبود، برخی از پزشکان درمانی به نام "تمرین بویایی" یا "توانبخشی بویایی" را ارائه می‌دهند که باعث افزایش حساسیت به بو می‌شود و به مغز کمک می‌کند تا به‌درستی سیگنال‌ها را پردازش کند. در این روش بیماران چهار بو از قبیل میخک، اکالیپتوس، لیمو و گل رز را به مدت 10 تا 15 ثانیه دو بار در روز به مدت سه ماه بو می‌کنند و سپس برای سه ماه دیگر این عطرها را تغییر می‌دهند. بدین منظور می‌توان از روغن‌های ضروری یا همان عصاره‌ها نیز استفاده کرد.
هرگونه پیشرفتی در طول زمان، علامت خوبی است که می‌تواند نشان‌دهنده‌ی برگشت‌پذیر بودن این مشکل در افراد باشد.
*تبیان
انتهای پیام/
