آوای نشاط، «سعید خطیب‌زاده» سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز (دوشنبه) در نشست هفتگی با خبرنگاران ضمن تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی به سؤالات خبرنگاران داخلی و خارجی پاسخ داد.
وی در ابتدا روز مادر و زن را به همه زنان ایران زمین و به جامعه خبرنگاری و بانوان خبرنگار تبریک گفت.
خطیب‌زاده به سفر آیت‌الله رئیسی به روسیه و گفت‌وگوی مفصل با پوتین و همچنین دیدار امیرعبداللهیان با سرگئی لاوروف در مسکو اشاره کرد.
* بسیاری از ایده‌های ایران تبدیل به کلمات شدند از جمله در حوزه تضامین
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در این نشست در پاسخ به سؤالی درباره مذاکرات وین و اختلاف‌ها و همچنین اظهارات رابرت مالی و تعیین پیش شرط برای احیای توافق وین گفت: آنچه امروز در وین شاهد آن هستیم پیشرفت گفت‌وگوها در مسیر درست است. در هر چهار حوزه‌ای که اسناد برای گفت‌وگو داریم، پیشرفت‌های خوبی داشتیم البته در برخی اسناد پرانتزها و اختلاف‌ها کمتر شده است. موفقیت بزرگ این بوده که بسیاری از ایده‌های ایران تبدیل به کلمات شدند از جمله در حوزه تضامین.
وی بیان کرد: مهم این است که همه اطراف مذاکرات در وین پذیرفتند که نباید آنچه در سال‌های گذشته با خروج غیرقانونی آمریکا از برجام رخ داد، تکرار شود. اصل اینکه تضامینی باید اندیشیده شود مورد توافق همه بوده است. ایده‌های کاملا اجرایی و عملیاتی را در وین با واقع نگری ارائه کردیم و معتقدیم این ایده‌های ما امکان گفت‌وگو درباره تضامین را فراهم کرده است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی افزود: جمهوری اسلامی ایران در وین است برای یک توافق که دو ویژگی عمده داشته باشد پایدار و قابل اتکا و برای همین هم مسیر اخذ تضامین مسیر مهمی است.
* ایران هیچ پیش شرطی را از روز اول نپذیرفته
خطیب‌زاده درباره اظهارات رابرت مالی و تعیین پیش شرط از جمله آزادی اتباع دوتابعیتی در ایران نیز تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران هیچ پیش شرطی را از روز اول نپذیرفته و طرح این موضوعات اگر برای مسائل داخلی و رسانه‌ای باشد از آن عبور می‌کند ولی معتقد است مذاکرات به اندازه کافی پیچیده است و نباید با اظهارات پیچیده آن را پیچیده کرد.
وی گفت: درباره وضعیت اتباع ایرانی بازداشت شده در آمریکا نگرانی خود را از ابتدا اعلام کردیم و به خاطر موضوعیت انسانی این داستان چه به صورت مستقیم چه غیرمستقیم و چه پیش از مذاکرات و چه همراه با این مذاکرات این موضوع در دستورکار ما بوده ولی طبیعی است که دو مسیر مختلف است. اگر آمریکا به توافقاتی که از قبل هم انجام داده بود پایبند باشد این موضوع انسانی در کمترین زمان قابل حل است. بر خلاف اتباع ما که در آمریکا به گروگان گرفته شده‌اند به بهانه‌های دور زدن تحریم‌های غیرقانونی و فراسرزمینی آمریکا امروز در خاک آمریکا در شرایط غیرانسانی نگهداری می‌شوند برخلاف آنهایی که در ایران زندانی هستند قوه قضاییه اتهامات آنها را اعلام کرده و جرایمی را مرتکب شدند و در دادگاه صالحه مراحل آن طی شده است.
این دیپلمات ارشد ایرانی تصریح کرد: این دو مسیری است که از هم جداست ولی اگر اراده در طرف مقابل باشد در هر دو مسیر می‌توانیم در کمترین زمان ممکن به توافق پایدار و قابل اتکا برسیم.
* توافقی که دنبال آن هستیم پایدار و قابل اتکاست و هیچ چیزی را کمتر از این نمی‌پذیرد
سخنگوی وزارت خارجه درباره بحث توافق موقت نیز اظهار داشت: موضع ما درباره آنچه در وین در حال گفت‌وگو است روشن و ثابت است. توافقی که دنبال آن هستیم پایدار و قابل اتکاست و هیچ چیزی را کمتر از این نمی‌پذیرد.
به گزارش فارس، این دیپلمات ارشد ایرانی تصریح کرد: آنچه برای ما اصالت دارد، کیفیت آن چیزی است که توافق می‌شود ولی نه چیزی کمتر و نه بیشتر. لذا توافق موقت یا چیزهای شبیه این، هیچگاه در دستورکار ما نبوده است. باید همه اطراف تلاش کنیم که به توافق برسیم. امیدواریم نماینده اتحادیه اروپا این را به آمریکا منتقل کرده باشد که ضرورت جدی برای رسیدن به یک توافق کیفی و محتوایی داریم و امیدوارم آمریکا این ضرورت را دریافت کرده متوجه شده باشد.
* ایران همواره در کنار مردم یمن بوده برای اینکه صدای این مردم مظلوم تحت فشار به گوش جهانیان برسد
وی در پاسخ به سؤالی درباره اتهام ناوگان پنجم دریایی آمریکا مبنی بر توقیف یک کشتی حامل مواد منفجره ایران برای انصارالله در خلیج عمان، با بیان اینکه این اولین باری نیست که چنین اظهاراتی از سوی برخی مقامات آمریکایی مطرح می‌شود، خاطرنشان کرد: موضع ما روشن است. آنچه در یممن اتفاق می‌افتد یک تراژدی انسانی است که با سبعیت حمله کنندگان و آغاز کنندگان و ادامه دهندگان جنگ و این محاصره غیرانسانی در حال وقوع است.
خطیب‌زاده تصریح کرد: ایران همواره در کنار مردم یمن برای اینکه صدای این مردم مظلوم تحت فشار به گوش جهانیان برسد، بوده است و سعی کردیم از سازوکارهای سیاسی و راه‌حل‌های دیپلماتیک بتوانیم به فرآیند گفت‌وگوهای یمنی - یمنی کمک کنیم. متاسفانه آنهایی که زرادخانه‌های سلاح و منافع زیادی در فروش سلاح دارند برخی کشورهای اروپایی به طور مشخص آلمان، فرانسه، انگلیس و آمریکا اطرافی هستند که دخالت می‌کنند و این زنجیره بمباران‌هایی که امروز در یمن شاهدیم اتفاق نمی‌افتد، مگر چک سفید امضایی که متاسفانه به ائتلاف خودخوانده متجاوز داده شده برای کشتار مردم یمن و این یک ننگ تاریخی برای کسانی است که این کار را انجام می‌دهند.
سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: البته مردم مقاوم یمن نشان دادن این مسائل را از طریق مقاومت حل می‌کنند. هر چه زودتر همه طرف‌ها پایبندی خود را به راه‌حل سیاسی نشان دهند، قطعا این بحران در شرایط بهتری قابل حل است.
* رزمایش با یک هدف صلح و ثبات و امنیت در منطقه انجام شد
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره پیام رزمایش ایران، چین و روسیه نیز خاطرنشان کرد: این رزمایش با یک هدف صلح و ثبات و امنیت در منطقه انجام شد. روابط ایران با این دو کشور در مسیر رو به گسترش است و یکی از ابعاد همراهی‌ها و هماهنگی‌ها در ابعاد نظامی است.
*امروز بحران یمن به وضعیت تراژدیک تبدیل شده
خطیب‌زاده در پاسخ به سؤال دیگری درباره وضعیت پیش آمده بین انصارالله و امارات و عربستان و تاثیر آن بر امنیت منطقه نیز بیان کرد: امروز بحران یمن به وضعیت تراژدیک تبدیل شده و بعد از سال‌ها بمباران‌های ناجوانمردانه بر علیه مردم یمن، چرخه خشونتی شکل گرفته که این چرخه قطعا قطع نمی‌شود مگر آنهایی که این جنگ نابرابر را آغاز کردند پی به اشتباه خود ببرند و به راه‌حل های سیاسی و دیپلماتیک اصالت دهند و به این گفت‌وگوها برگردند.
سخنگوی وزارت خارجه خاطرنشان کرد: ایران طبعا آمادگی داشته و دارد از تمامی توان و ظرفیت خودش برای گفت وگو و مفاهمه و راه‌حل دیپلماتیک کمک کند. امیدواریم آنچه از این تریبون و تریبون‌های قبلی گفته شده در پایتخت‌های منطقه شنیده شود.
* تاکنون حق آبه‌ای تامین نشده
وی درباره جاری شدن آب سد کمال خان نیز اظهار داشت: آنچه بین ایران و مقامات افغانستان در سال‌های مختلف بحث شده، یک قرارداد الزام آور حقوقی است که در سال ۱۳۵۱ درباره حق‌آبه ایران از هیرمند بین دو کشور امضا شده و لازم الاجرا و حقوقی است. علاوه بر اینکه اصول حقوق بین‌الملل شامل وفای به عهد و اصول حسن همجواری تأکید می‌کند که هر کس در افغانستان حاکم است این حق‌آبه را برای ایران و مردم منطقه و طبیعت منطقه قائل شود.
خطیب‌زاده ادامه داد: بسیاری از رودهای مرزی از خاک ایران می آمدند و به افغانستان می‌رفتند و امروز با این انحراف در آب نه موضوع حق‌آبه، بلکه موضوع محیط زیست منطقه تحت تاثیر قرار گرفته است. در گفت‌وگوهای اخیر در تهران این مسئله مطرح شد. در سال آبی گذشته کمتر از ۵ درصد از حق آبه ایران براساس این معاهده تامین شد و تاکنون هم حق آبه‌ای تامین نشده است.
وی گفت: آنچه به عنوان باز شدن سدهای آبی است باید از وزارت نیرو جزییات فنی را سؤال کرد. به عنوان موضع وزارت خارجه عرض می‌کنم این قرارداد ۱۳۵۱ تنها قراردادی است که با جدیت به عنوان وظیفه حقوقی طرف افغانستانی پیگیری می‌کنیم.
بحث چالش‌های جدی از سوی آمریکا در موضوع راستی آزمایی سؤال دیگری بود که پرسیده شد و خطیب‌زاده گفت : یکی از دلایل کندی در وین آماده نبودن آمریکا درباره برخی ایده‌های ماست. در برخی حوزه‌ها از جمله راستی آزمایی موضوعات بسیار مهمی همچنان باقی مانده برخی این روزها و از جمله دیروز گفت‌وگو شده و باید تصمیم سیاسی در واشنگتن درباره برخی موضوعات گرفته شود و امیدواریم این تصمیم سیاسی گرفته شود.
وی در خصوص عکس منتشر شده از سوی اولیانوف مبنی بر اینکه گفت‌وگوها خوب پیش می‌رود و مرندی اظهارات دیگری بیان کرد: درباره سفیر روسیه در وین اظهارنظری نمی‌کنم و همه مذاکره کنندگان در وین اظهارات خودشان را داشته‌اند. گفت‌وگوها در مسیر درست با موضوعات مشخص و نقاط اختلافی روشن و دستورکار دقیق در حال انجام است. معتقدیم اگر به آنچه بر روی میز است تعهد دیده شود و اراده را طرف مقابل داشته باشد گفت‌وگوها به نتیجه خودش منجر خواهد شد.
سخنگوی وزارت خارجه درباره نشست طالبان با نروژ نیز اظهار داشت: ایران مبتکر گفت‌وگوهای بین الافغانی بوده و از روز اول تلاش کرده این گفت وگوها شکل بگیرد و دو دور در ایران برگزار شد و در سفر هیأت حاکمه سرپرستی افغانستان به ایران آمد گفت‌وگوهایی انجام شد و براساس گزارش رسیده این گفت وگوها خوب بوه است و آنچه در اسلو اتفاق می‌افتد ایران به طور جدی همواره طرفدار گفت‌وگو و مسئولیت پذیر کردن هیأت حاکمه سرپرستی افغانستان است و هر چه به مردم افغانستان کمک کند مورد حمایت ماست. بیش از ۶۰ درصد مردم افغانستان زیر خط فقر هستند و ایران به طور جدی مطالبه می‌کند وجوه مسدود شده مردم افغانستان آزاد تا مردم افغانستان از این سختی آزاد شوند.
خطیب‌زاده درباره اعتصاب غذا چند نفر در وین که سؤال یکی از خبرنگاران بود نیز گفت: هر وقت در وین و در بین گفت وگوهای هسته‌ای این تصور ایجاد میی‌شود که گفتگوها به نتیجه می‌رسد گروههایی فعال می‌شوند گروههایی در آمریکا و برخی در رژیم اشغالگر قدس و برخی در منطقه. این ها مهم نیست، آن چه مهم است رسیدن به توافق پایدار و قابل اتکا است که منافع مردم بزرگ ایران را تامین کند.
سخنگوی وزارت خارجه درباره بدهی کره جنوبی به ایران گفت:متاسفانه بدهی قطعی کره جنوبی به ایران همچنان پرداخت نشده باقی مانده است و آنچه بین دو کشور گفت‌وگو می‌شود با سرعت لاک پشتی در حرکت است که نه مورد قبول ماست و نه فراموش می‌شود اینها پول مردم ایران و منابع قطعی مردم ایران است که نزد دولت کره به امانت است و ما رعایت این امانت را ندیدیدم و آنچه انجام شده بخش کوچکی از پول ما در کره به حساب امنی در سازمان ملل منتقل شده است. منتظر شرایطی هستیم که امکان دسترسی کامل به منابعمان ایجاد شود.
خطیب‌زاده در پاسخ به سؤالی درباره اظهارات بلینکن مبنی بر اینکه هنوز پنجره‌ای برای بازگشت به برجام وجود دارد و اگر در چند هفته آتی توافقی حاصل نشود بازگشت به برجام غیرممکن است، خاطرنشان کرد: وزیر خارجه آمریکا این ضرب الاجل و حس اضطرار را درباره خودشان و به دولت خودشان منتقل کنند. مدت هاست آمریکا از برجام با نقض قطعنامه خارج شد برای ما اصالت و کیفیت توافقی است که در وین حاصل شود قابل راستی آزمایی باشد قابل اتکا باشد. انتظار ما است که به جای ضرب الاجل‌های ساختگی سرعت خود را بالا ببرند قطعا تفاهم در مدت کمتری در دسترس خواهد بود.
وی در واکنش به اظهارات نفتالی بنت نیز بیان کرد: موضع ما همان موضع همیشگی است. این رژیم که براساس ترور و خشونت و برهم زدن قطعنامه‌های بین‌المللی استوار است و در نپویستن به معاهدات بین‌المللی در قله دست نیافتنی قرار دارد که هیچ کشوری نمیتواند خودش را بر روی نقض‌های مکرر این رژیم ببندد. طبیعی است که موضع آن تغییر نکند و بدون این خشونت و بر هم زدن نظم بین‌المللی امکان حیات در سرزمین‌های اشغالی را نمی‌بیند. باید بپذیرد نظم بین‌الملل عوض شده و یک رژیم یاغی نمیتواند به یاغی گری‌های خود ادامه دهد.
سخنگوی وزارت خارجه درباره اظهارات قیس خزعلی از رهبران جریان مقاومت عراق مبنی بر اینکه بعد از شهادت سردار سلیمانی ایران در کمک به جریان مقاومت تجدیدنظرهایی را صورت داده است، گفت: ایران همواره حامی مقاومت و در کنار آن بوده و در مقابل جبهه تعدی و تجاوز تلاش کرده صدای مظلومان را زنده نگهدارد و بر این تعهد خود همواره استوار بوده و همه می‌دانند.
وی در پاسخ به سؤالی بیان کرد: درباره گمانه زنی‌های رسانه‌ای کمتر اظهار نظر می‌کنم برجام به خوبی نشان می‌دهد این آمریکا بوده که تمامی شرکت‌ها و کمپانی‌های آمریکایی را تحریم کرده وارد ایران شوند و براساس اینکه تحریم‌های اولیه را نگهداشته و اگر مایلند تحریم کمپانی‌های خود ار بردارند در چارچوبی که قبلا مشخص کردیم نه برای فروش محصولات باقیمانده، برای اینکه مایلند تحریم‌های اولیه را بردارند و تحریم‌های خودخواسته را بردارند× تصمیم یک طرفه است که خودشان باید بگیرند و ربطی به ایران ندارد.
خطیب‌زاده در پاسخ به سؤالی بیان کرد: سازمان مهاجرین در دستورکار بوده و ۶۰ روز برای پیگیری برخی ابعاد آن در نظر گرفته شده و فکر نمی‌کنم هنوز سازوکارهای آن آماده شده باشد
خبرنگاری درباره آمادگی آمریکا برای مذاکره مستقیم با ایران نیز گفت: آمریکا در دوران ترامپ و پساترامپ از این پیشنهادات غیرعلنی علنی با واسطه وبی واسطه داشته و تا موقعی رفتار آمریکا فشار حداکثریی است قطعا ادامه گفت‌وگوها در همین مسیری است که امروز انجام می‌شود.
وی درباره روابط ایران و عربستان گفت: دیپلمات‌های ایران برای شرکت در نشست آتی سازمان همکاری اسلامی برای اولین بار پس از چند سال در عربستان به سر می‌برند تمرکز امروز ما بازگشایی نمایندگی ایران در این سازمان است و اگر در مسیری که در چهار دور گذشته طی کردیم به نکته‌ای برسیم که وارد فاز جدید تنظیم روابط هم بشویم.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره قرارداد ترکمانچای و سفر آیت‌الله رئیسی به مسکو نیز اظهار داشت: سفر آقای رئیسی به روسیه حول اسناد و موضوعات جاری پیگیری شد درباره ابعاد سیاسی،اقتصادی، فرهنگی و رفع موانع اقلام کشاورزی و ... طبیعی است موضوعات متعدد و چندوجهی بین دو کشور مطرح بوده است. درباره آنچه قرائت شما از تاریخ بود اظهارنظری نمی‌کنم و این باید در فضای آکادمیک و نخبگی طرح شود.
خطیب‌زاده درباره مذاکرات وین نیز بیان کرد: امروز نزدیک به یک ماه است از دور هشتم گذشته و در این چند هفته چند تنفس داشتیم ولی گفت‌وگوها در سطوح مختلف ادامه یافت و دیروز روسای هیأت‌های مذاکره کننده در فرمتی غیر از کمیسیون مشترک جلسه داشتند. مادامی که این موضوعات به نقطه‌ای نرسیده که نیازمند بازگشت همه هیأت‌ها باشد همین دور ادامه می‌یابد و اگر به نقطه‌ای برسیم برای تصمیم گیری‌های خاص دور هشتم پایان می‌یابد ولی در یک ماه گذشته مسیر پیوسته و آهسته رو به پیشرفت بوده است و از هر زمان دیگری به توافق رسیدن نزدیک‌تر هستیم.
سخنگوی وزارت خارجه درباره برگزاری نشست منطقه‌ای ۳+۳ گفت: این فرمت یک جلسه داشته است و این به عنوان فرمت مورد قبول پیگیری شده است ولی هنوز درباره نشست بعدی تصمیمی اتخاذ نشده است.
* با دقت و از نزدیک تحولات اوکراین را پیگیری می‌کنیم
خطیب‌زاده در پاسخ به سؤال خبرنگار فارس درباره تحولات اوکراین و تنش پیش آمده بین روسیه و غرب اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران با دقت و از نزدیک تحولات اوکراین را پیگیری می‌کند با طرف‌هایی که در موضوع هستند رایزنی‌های خود را داشته باشیم راه حل ما برای همه تنش ها گفت‌وگو و راه حل سیاسی است و امیدواریم با کاهش تنش به چنین گفت‌وگوهایی نزدیک شویم.
وی درباره رایزنی امیرعبداللهیان و وزیر خارجه روسیه درباره مشکلات پیش آمده برای ایرانیان در فرودگاه مسکو اظهار داشت: یکی از موضوعات جدی در گفت موضوعات کنسولی بود و ابعاد مختلف آن بحث شد و برخی نکات و جزییات تبادل و مقرر شد از دو طرف رایزنی‌ها در سطوح کارشناسی و مراودات بین بخش‌های کنسولی پیگیری شود.
خطیب‌زاده خاطرنشان کرد: لغو روادید گروهی با روسیه اجرایی شده ولی به خاطر پروتکل‌‌های کرونایی و ممنوعیت‌های سفر بعضی مواقع با سختی‌هایی همراه بوده، اما به طور مداوم این بحث‌ها بین دو کشور صورت گرفته که انجام شود.
سخنگوی وزارت خارجه درباره روابط با آفریقا و آمریکای لاتین نیز گفت که سفری برای وزیر خارجه بدین منظور تنظیم شده است. برنامه مدون مشخصی برای نگاه متوازن چیده شده که طی چهار ماه گذشته شاهد بودید و خواهید دید.
خطیب‌زاده درباره نگرانی غرب از نزدیکی ایران و عربستان نیز بیان کرد: روابط ایران و عربستان محتوم در این منطقه است به عنوان دو همسایه و باید همه تلاش خود را بکنیم و دو کشور برای منافع دو ملت و منطقه از اختلافات عبور کنیم و با رفع اختلافات روابط عادی و طبیعی را داشته باشیم. این بلوغ است و باید به نتیجه منجر شود. منطقه اولین منتفع این روابط خواهد بود.
وی درباره حواشی منتشر شده در خصوص عضویت دائم ایران در شانگهای نیز گفت: برخی حاشیه سازی‌ها بر متن غلبه پیدا کرده است. موقعی که اجلاس سران بود و عضویت ایران پذیرفته شد وزارت خارجه یک بیانیه داد. فرآیند عضویت دائم آغاز شده است و ایران به عضویت دائم بعد از درخواست ۱۴ ساله درآمد. برخی حواشی به وجود آمد و باید از آنها عبور کرد.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی درباره مذاکرات جاری در وین و تضمین‌ها نیز اظهار داشت: ما در بیش از سه نقطه متمرکز بودیم نه تنها بر رفع و لغو تحریم‌ها و اخذ تضامین و اطمینان از تطبیق آمریکا به تعهداتش بلکه بر راستی آزمایی و انجام تعهدات هسته‌ای مطابق با برجام گفت‌وگوهایی داشتیم. آمریکا در یک عدم تطبیق کامل است و آمریکا هیچگونه تطبیقی با تعهداتش نداشته است. ما در وین هستیم که مطمئن شویم بازگشت آمریکا به برجام همراه خواهد بود به تعهد قطعی این کشور به مفاد برجام به صورت راستی آزمایی شده و اخذ تضامین و کاهش به سخره گرفتن قوانین بین‌المللی.
خطیب‌زاده همچنین اظهار داشت: تمامی تحریم‌هایی که ترامپ اعمال کرده فارغ از اینکه چه عنوان و برچسبی داشته باید برداشته شود. در موضوع هسته‌ای هیچ چیزی بیشتر از تعهدات ذیل برجام نمی‌پذیریم ولی موضوعاتی که به خاطر پیچیدگی باید گفت‌وگوی جدی درباره آن انجام می‌شده است. در حوزه راستی آزمایی و تضمین‌ها هم گفتم که در چه مرحله‌ای قرار داریم.
تنش امارات و یمن و تاثیر آن بر روابط ایران و امارات سؤال دیگری بود که پرسیده شده و خطیب زاده اظهار داشت: در خصوص آنچه در منطقه رخ می‌دهد باید بگویم مشکل امروز خشونت و تنش در منطقه، در پایان دادن به محاصره و جنگ در منطقه است با خشونت نمیتواند صلح درست کرد و با جنگ نمی‌توان به آرامش رسید هر چه بکارید درو خواهید کرد.
وی همچنین گفت که زمان دور پنجم مذاکرات این و عربستان روشن نیست.
انتهای پیام/
