آوای نشاط: خودرو متهم ردیف اول آلودگی هوا به ویژه در کلانشهرها است، حدود ۲۵ میلیون خودرو در کشور تردد می کند که از این تعداد ۶.۵ میلیون به سن فرسودگی رسیده اند، این در حالی است که ۸۰ درصد ناوگان حمل و نقل عمومی پایتخت فرسوده است که تردد این میزان خودروی فرسوده و سن بالا در شهری مانند تهران که دیگر توان اکولوژیک خود را از دست داده معضلی به نام آلودگی هوا را به دنبال دارد که در این شرایط تنها راه گریز از آن فقط وزش باد و ناپایداری جوی است که آنهم دیگر آنطور که باید طبیعت از عهده آن برنمی آید چون دیگر رمقی باقی نمانده است.
دولت برای مقابله و کاهش این وضعیت، صاحبان خودروها را موظف کرده که حتما معاینه فنی خودروی خود را انجام دهند، البته هر خودرویی که وارد چرخه مصرف می شود در چهار سال اول از معاینه فنی معاف است اما بعد از آن هر سال باید معاینه انجام شود که گذراندن این مرحله شرایط مخصوص به خود را دارد، یکی از آنها سالم بودن قطعات آلایندگی مانند کنیستر، کاتالیست و فیلتر جاذب دوده است که اگر نقصی داشته باشند معاینه فنی مورد تایید قرار نخواهد گرفت اما از آنجا که خرید و نصب این قطعات تا حدودی برای صاحبان خودرو گران تمام می شود از این رو در صدد دور زدن آن بر می آیند که این مساله موجب شده تا بازار سیاهی برای اجاره این قطعات ایجاد شود.
به عنوان مثال صاحب یک خودرو قبل از مراجعه به مرکز معاینه فنی یک قطعه کاتالیست را به مبلغ بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان اجاره و بر روی خودروی خود نصب می کند و بعد از اینکه مجوز معاینه فنی را دریافت کرد آن قطعه را از خودرو باز و به اجاره دهنده بر می گرداند ، در حالی که در بازار قیمت این قطعات بالای میلیون است؛ حال نتیجه آن ادامه انتشار آلایندگی در کلانشهری مانند تهران و بی نتیجه ماندن اجرای قوانین مربوط به هوای پاک می شود.
سرپرست دفتر هوا و اقلیم سازمان حفاظت محیط‌زیست در این باره به خبرنگار محیط زیست ایرنا گفت: یکی از مشکلاتی که در زمینه خودروهای در حال تردد در سطح شهرها وجود دارد فرسوده شدن تجهیزات آلایندگی آنها مانند کنیستر، کاتالیست و فیلتر جاذب دوده است، این قطعات موجب ارتقاء کیفیت استاندارد خودرو می شوند اما زمانی که کارایی خود را از دست بدهند و به موقع تعویض نشوند عملا خودرو از حالت استاندارد یورو ۴ ، یورو ۵ و یورو ۶ خارج و به خودروی معمولی تبدیل می شود و میزان انتشار آلاینده های آن نیز افزایش می یابد.
داریوش گل علیزاده افزود: زمانی که خودرویی تولید می شود سازمان محیط زیست از طریق آزمایشگاه های معتمد آلایندگی آنرا مورد ارزیابی قرار می دهد که اگر با استانداردها انطباق داشت اجازه شماره گذاری داده می شود اگر که مطابقت نداشت اجازه شماره گذاری داده نمی شود، حال زمانی که خودرو شماره گذاری و در اختیار شهروندان قرار می گیرد بعد از مدتی از تردد در معابر، عمر مفید تجهیزات آلایندگی آن تمام می شود البته زمان آن بستگی به میزان سوخت و نوع پیمایش خودرو دارد که در این حالت باید آن قطعه تعویض تا مانع انتشار آلایندگی در هوا شود.
وی اظهار داشت: این موضوع در مراکز معاینه فنی خودروها بسیار مورد توجه است و اگر این قطعات درست کار نکنند مرکز صحت و سلامت خودرو را تایید نمی کند بنابراین مدتی است با مشکلی به عنوان اجاره کاتالیست مواجه شده ایم، چون قیمت کاتالیست در بازار گران است از این رو مردم آنرا به قیمت ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان اجاره و بر روی خودروی خود نصب می کنند و بعد از اینکه معاینه فنی را گذراندند و مجوز تایید را گرفتند آن قطعه را باز و به اجاره دهنده بر می گردانند.
سرپرست دفتر هوا و اقلیم سازمان حفاظت محیط‌زیست سازمان حفاظت محیط زیست گفت: برای حل این مساله به دنبال کد دار کردن قطعات آلایندگی خودروها هستیم تا در مشخصات خودرو درج شود، دراین صورت اگر آن قطعه تعویض شود مرکز معاینه فنی متوجه آن می شود که با فرد خاطی برخورد می شود.
